Achtergrond Autonieuws

Wat verstaan we onder rentabiliteit?

Bij rentabiliteit gaat het om de verhouding tussen kosten en opbrengsten. Voor een dieselauto betekent dat: wegen de voordelen – in vergelijking met gelijkwaardige benzineauto’s – van een lagere literprijs en het lagere verbruik wel op tegen de hogere vaste lasten en de huidige waardedaling van dieselauto’s? Bij particulieren draait dit vooral om de totale gebruikskosten (brandstof, onderhoud, belastingen, afschrijving). Voor zakelijk rijders spelen ook fiscale regelingen, afschrijving binnen de onderneming en de bijtelling een rol.

Verschil tussen particulieren en zakelijke rijders

Voor particulieren is de vraag vaak: “Rij ik genoeg kilometers om de hogere vaste lasten van een dieselauto ten opzichte van die van een benzineauto ‘terug te verdienen’?” Voor een dieselauto betaal je doorgaans méér motorrijtuigenbelasting (‘wegenbelasting’) en verzekeringspremie dan voor een gelijkwaardige benzineauto’s. Wie jaarlijks weinig rijdt, betaalt daardoor waarschijnlijk meer dan hij bespaart met de lagere brandstofkosten.

Voor zakelijk rijders ligt dat genuanceerder. Voor een ondernemer of leaserijder die veel kilometers maakt, kan diesel nog steeds rendabel zijn. Bovendien kunnen bedrijven vaak kosten aftrekken en een deel van de btw terugvorderen. Voor leaserijders geldt dat een diesel soms nog aantrekkelijk kan zijn als je veel lange afstanden rijdt, al winnen hybride en elektrische modellen terrein vanwege de lage(re) bijtelling en de steeds grotere elektrische actieradius.

Waar hangt de rentabiliteit van af?

De rentabiliteit van (diesel)auto’s wordt door meerdere factoren bepaald:

• Jaarkilometrage: pas vanaf circa 20.000 tot 25.000 kilometer per jaar levert een dieselauto meestal voordeel op ten opzichte van een gelijkwaardige benzineauto.
• Motorrijtuigenbelasting: deze ligt voor dieselauto’s fors hoger dan voor benzineauto’s en de overheid verhoogt de belasting steeds verder.
• Brandstofprijs: diesel is per liter vaak iets goedkoper dan benzine, maar dit verschil is kleiner geworden.
• Onderhoudskosten: een dieselmotor vraagt meer onderhoud en heeft onderdelen (zoals roetfilters en AdBlue-systemen) die extra kosten met zich meebrengen ten opzichte van die van een benzinemotor.
• Afschrijving: door de dalende populariteit verliezen dieselauto’s sneller hun waarde dan voorheen, zeker kleine en middelgrote modellen.
• Gebruikssituatie: voor wie veel op de snelweg rijdt, is een auto met dieselmotor nog steeds efficiënt. Voor korte ritten is diesel ongeschikt vanwege slijtage en verstoppingsrisico’s.

Hoe bereken je vooraf de rentabiliteit?

Particulieren kunnen een eenvoudige berekening maken door de totale autokosten per kilometer van een dieselauto te vergelijken met die van een auto met benzinemotor. Dat doe je door aan de hand van de verwachte jaarlijks te rijden kilometers, het gemiddelde verbruik en de gemiddelde literprijs van brandstof de brandstofkosten over een heel jaar te berekenen. Daarbij tel je de motorrijtuigenbelasting en verzekeringskosten bij op. Dat voor- of nadeel zet je af tegen de aankoopprijs en de verwachte afschrijving over de periode waarover je de auto verwacht te bezitten. Dan kun je bij benadering inschatten of de aankoop van een dieselauto rendabeler voor je uitpakt dan de aankoop van een auto met benzinemotor.

Voor zakelijk rijders komt daar nog de boekhoudkundige kant bij: fiscale aftrekposten, btw-teruggave en eventuele bijtelling. Leasebedrijven werken vaak met een Total Cost of Ownership (TCO)-berekening, waarin alle kosten en voordelen worden meegenomen.

Nieuwe of gebruikte dieselauto?

Wie toch kiest voor diesel (maar natuurlijk ook wie voor een benzineauto kiest), staat voor de vraag: nieuw of gebruikt?

Nieuwe dieselauto’s worden nauwelijks nog verkocht. Veel merken hebben hun dieselvarianten zelfs uit het gamma gehaald, zeker in de compacte en middenklasse. Dit maakt de keuze beperkt en het gebrek aan vraag naar dieselauto’s drukt de marktwaarde als je de diesel wilt doorverkopen.

Gebruikte dieselauto’s zijn volop te vinden, vaak voor aantrekkelijke prijzen. Toch is de toekomstige restwaarde onzeker. Vooral in steden waar milieuzones gelden, kan de waarde sneller dalen. Voor de meeste particulieren is een gebruikte diesel daarom aantrekkelijker dan een nieuwe, mits ze voldoende kilometers rijden om de hogere vaste lasten te compenseren.

De invloed van de marktontwikkeling

Dieselauto’s verdwijnen langzaam maar zeker van de markt. In Nederland zijn de verkoopcijfers de afgelopen tien jaar drastisch teruggelopen. Dit heeft twee effecten op de rentabiliteit:

• Lagere inruilwaarde: de vraag naar (tweedehands) diesels neemt af, waardoor de restwaarde sneller daalt.
• Nichepositie: voor bepaalde doelgroepen, zoals langeafstandsrijders of caravaneigenaren, blijft diesel interessant. Hierdoor behouden specifieke modellen (bijvoorbeeld SUV’s en bedrijfswagens) hun waarde relatief goed.

Verwachting voor de komende jaren

De verwachting is dat dieselauto’s richting 2030 steeds minder rendabel worden. Dit komt door:

• verdere verhoging van belastingen op diesel en dieselauto’s;
• uitbreiding van (het aantal) milieuzones in steden, waar oudere diesels worden geweerd;
• toename van aantrekkelijke alternatieven: volledig elektrisch voor wie zakelijk of thuis kan laden en hybride benzineauto’s voor wie flexibiliteit wil.

Toch geldt: voor wie jaarlijks zeer veel kilometers rijdt, kan diesel voorlopig nog de goedkoopste keuze zijn.

Vergelijking met elektrische en (hybride) benzineauto’s

Elektrische auto’s (EV’s) hebben lage energiekosten per kilometer, maar zijn duurder in aanschaf. Voor zakelijk rijders is een EV vaak gunstiger door lagere bijtelling. Voor particulieren afhankelijk van laadmogelijkheden en de mate waarin hij of zij lange ritten maakt.

Hybride en benzineauto’s zijn aantrekkelijk voor wie weinig rijdt en vooral korte ritten maakt. Hybrides bieden een middenweg met lagere verbruikswaarden en geen dieseltoeslag in de belasting.

Dieselauto’s zijn rendabel voor langeafstandsrijders en wie veel met aanhanger of caravan rijdt.

Voorbeelden van rendabele dieselauto’s in 2025

Hoewel het aanbod nieuwe dieselauto’s slinkt, zijn er nog steeds enkele modellen die in 2025 rendabel kunnen zijn voor de juiste doelgroep:

• BMW 320d Touring

Populair in het hogere zakelijke segment. Met een vermogen van 140 kW (190 pk) en een sterk koppel biedt de BMW 3 Serie een goede mix van rijplezier en lage kilometerkosten op de snelweg.

• Mercedes-Benz E 450 d

Een grote sedan of estate met 270 kW (367 pk), bekend om zijn zuinige, krachtige dieselmotor. Vooral voor zakelijke rijders met hoge jaarkilometrages interessant, want ook comfort en ruimte tellen mee.

• Land Rover Discovery Sport D165

Liever een SUV? De 120 kW (163 pk) sterke Land Rover Discovery Sport D165 combineert een hogere zitpositie en een ruim interieur met een fijne viercilinder diesel. Een D200 met 2,0-liter viercilinder is er ook, maar kost fors meer.

Diesels kúnnen in specifieke situaties rendabel zijn

Dieselauto’s zijn anno 2025 niet meer de vanzelfsprekende keuze die ze ooit voor veelrijders waren. Voor particulieren die weinig rijden, was en is diesel vrijwel nooit rendabel, maar voor zakelijk rijders en particulieren die jaarlijks meer dan 25.000 kilometer rijden, kan diesel nog steeds de meest economische optie zijn.

Of een diesel voor jou rendabel is, hangt dus sterk af van je persoonlijke situatie. Met de opmars van elektrische en hybride auto’s en milieuzones neemt de rol van diesel steeds verder af, maar voor wie dagelijks de snelweg op moet of vaak zwaarbeladen rijdt, lijkt een moderne diesel voorlopig nog een logische keuze.