Wat is regeneratief remmen en hoe werkt het?

Wat is regeneratief remmen?

Regeneratief remmen is een techniek waarbij een elektrische auto bewegingsenergie, kinetische energie, omzet in elektrische energie. Dit gebeurt zodra je het gaspedaal loslaat of het rempedaal indrukt bij vertraging. De bewegingsenergie gaat dus niet verloren. Het wordt teruggewonnen en opgeslagen in de batterij.

Bij een auto met brandstofmotor wordt bij het remmen de kinetische energie omgezet in vertraging. Er ontstaat ook warmte in de remblokken en remschijven. Hier gaat dus energie verloren. Bij regeneratief remmen gebeurt het tegenovergestelde. De auto ‘vangt’ een deel van de vertraging op en zet het om in stroom. Dat maakt het een efficiëntere manier van vertragen, zeker bij elektrisch rijden.

Vooral elektrische en hybride voertuigen maken hier gebruik van. Bij hybride modellen wordt het systeem vaak gecombineerd met een verbrandingsmotor. Volledig elektrische auto’s doen volledig beroep op de elektromotor voor zowel aandrijving als remkracht, naast het mechanische rempedaal.

Hoe werkt de techniek?

Bij regeneratief remmen draait alles om de elektromotor, die tijdelijk verandert in een generator. Wanneer je het gaspedaal loslaat of afremt, begint de elektromotor in plaats van aandrijving juist weerstand te bieden. Die weerstand zorgt ervoor dat de auto afremt. Tegelijkertijd wordt de draaiende beweging van de wielen omgezet in elektrische energie.

Toch wordt regeneratief remmen zelden als enige remmethode gebruikt. Bij hard remmen of noodsituaties schakelt het voertuig automatisch over op de mechanische remmen, zodat je altijd voldoende stopkracht hebt. Regeneratief remmen werkt dus het beste in dagelijkse verkeerssituaties met geleidelijke vertragingen, zoals stadsverkeer of files.

Verschillende niveaus

Regeneratief remmen is niet bij elk voertuig hetzelfde. Veel fabrikanten bieden instelbare niveaus van recuperatie, variërend van lichte weerstand (coasting) tot volledige ‘one-pedal driving’, waarbij je vrijwel alles met alleen het gaspedaal regelt.

Bij coasting laat de auto nagenoeg vrij uitrollen wanneer je het gaspedaal loslaat. Dit is vergelijkbaar met een brandstofauto in zijn vrij. Bij one-pedal driving daarentegen remt de elektrische auto krachtig af zodra je het gaspedaal loslaat. Zo heb je het rempedaal bijna niet meer nodig hebt. Dit is vooral handig in stadsverkeer, maar vereist wel enige gewenning.

Hoe de mate van regeneratie wordt ingesteld, verschilt per merk. Sommige modellen laten je dit aanpassen via flippers achter het stuur, anderen via een menu op het infotainmentsysteem. Ook het type aandrijflijn maakt verschil. Volledig elektrische auto’s (EV’s) kunnen doorgaans meer remenergie terugwinnen dan plug-in hybrides (PHEV’s) of reguliere hybrides, simpelweg omdat hun batterijen groter zijn en de elektromotor krachtiger is.

Voordelen van regeneratief remmen

Een van de grootste voordelen van regeneratief remmen is dat het de actieradius van een elektrische auto vergroot. Door bij elke vertraging energie terug te winnen, bespaar je op stroomverbruik en hoef je minder vaak op te laden. Zeker in stop-and-go verkeer is dit merkbaar: elke keer dat je afremt, ‘tank’ je eigenlijk een klein beetje bij.

Een tweede voordeel is de gereduceerde slijtage aan remonderdelen. Omdat je minder gebruik maakt van de mechanische remmen, slijten remblokken en -schijven langzamer. Dat betekent minder onderhoud en lagere kosten op de lange termijn. Daarnaast draagt regeneratief remmen bij aan een efficiënter energiegebruik in het verkeer. Het vermindert de verspilling van energie, vooral tijdens filerijden of bijvoorbeeld heuveltje af. Het principe sluit daarmee naadloos aan bij de duurzaamheidsdoelen van elektrisch rijden.

Nadelen van regeneratief remmen

Hoewel regeneratief remmen veel voordelen heeft, zijn er ook enkele kanttekeningen. Zo werkt het systeem minder goed wanneer de accu volledig volgeladen is. Er is dan simpelweg geen ruimte meer om extra energie op te slaan. In dat geval schakelt het voertuig deels of volledig over op conventioneel remmen. Ook in gladde omstandigheden, zoals bij sneeuw of natte bladeren, kan regeneratief remmen abrupt zijn. Sommige systemen schakelen het daarom tijdelijk uit of verminderen de intensiteit, om te voorkomen dat de wielen blokkeren of onvoorspelbaar reageren.

Een ander nadeel is dat regeneratief remmen voor medeweggebruikers niet altijd voorspelbaar is. Omdat je minder of niet op het rempedaal trapt, gaan je remlichten mogelijk later of minder vaak aan, terwijl je behoorlijk hard kunt afremmen. Hierdoor kunnen bestuurders achter je verrast worden door een plotseling afremmende auto, vooral bij intensief gebruik van one-pedal driving. Echter, de meeste elektrische auto’s zijn zo afgesteld dat de remverlichting wel aan zal gaan wanneer het gaspedaal wordt losgelaten.

Even tot stilstand komen

Regeneratief remmen is een slimme techniek waarmee elektrische en hybride auto’s energie terugwinnen tijdens het afremmen. In plaats van bewegingsenergie verloren te laten gaan, wordt deze energie omgezet in elektriciteit en opgeslagen in de batterij. Het systeem verlengt je actieradius, vermindert slijtage en draagt bij aan een efficiëntere rijervaring.