Waarom een Nederlands experiment met laadpalen die nauwelijks stroom leveren een groot succes is
Stroomnet
Elektrische auto’s laden vaak op hetzelfde moment – vooral tussen 15.00 en 21.00 uur – en dat belast het Nederlandse stroomnet flink. Dat is precies het moment dat half Nederland de magnetron, oven en waterkoker aanzet, voor de tv ploft of onder de douche springt. Het stroomnet krijgt dan flink wat te verduren en het laatste wat handig is, is dat er honderdduizenden elektrische auto’s tegelijkertijd aan de lader worden gehangen. Maar hoe zorg je ervoor dat mensen pas na 21.00 uur opladen, wanneer Nederland langzaam het bed in duikt en het stroomverbruik laag is?
Slim experiment
Enexis en Vattenfall hebben in de zuidelijke provincies een experiment uitgevoerd met slimme laadpalen. Het idee is simpel: door de laadsnelheid van deze laadpalen tussen 15.00 en 21.00 uur te verlagen en na 23.00 uur weer op volle sterkte te laten draaien, gaan mensen automatisch hun laadmoment verplaatsen. Want waarom zou je je auto aan een laadpaal hangen die nauwelijks stroom levert? Elektrische rijders die meededen aan het experiment kregen via een app een seintje over de tijdelijke beperking. Wie echt snel moest laden – bijvoorbeeld een arts met nachtdienst – kon ervoor kiezen om de beperking te omzeilen en toch op volle snelheid laden.
Laadpiek gehalveerd
De proef duurde van november 2024 tot en met maart 2025 en vond plaats bij 800 laadpalen (met twee aansluitingen, dus 1.600 laadpunten) in negen regio’s. Volgens netbeheerder Enexis, laadpaalexploitant Vattenfall en de provincies Noord-Brabant en Limburg heeft de proef bewezen dat elektrische rijders best flexibel zijn. Veel automobilisten konden hun laadmoment zonder problemen verschuiven, wat enorm hielp bij het verlichten van de druk op het elektriciteitsnet. De laadpiek tijdens spitsuren werd zelfs gehalveerd.
Wat betekent dit voor de toekomst?
De volgende stap is opschaling. Zowel Enexis als de betrokken provincies willen ‘netbewust laden’ breder toepassen. Eerst op alle openbare laadpalen die onder hun beheer vallen en daarna in andere delen van het land, zoals Drenthe, Groningen en Overijssel. Daarnaast wordt gekeken naar beloningssystemen voor rijders die hun auto bewust buiten de piekmomenten laden. Dat zou bijvoorbeeld kunnen via kortingstarieven op rustige uren. De uitdaging blijft echter hoe je mensen met een eigen laadpaal op hun oprit kunt motiveren om op andere tijden te laden.