Nederland aan kernenergie? Belangrijke rol voor Rolls-Royce SMR

Kerncentrales in Nederland

Er heerst een energiecrisis, dat zal je vast niet ontgaan zijn. Om die reden grijpen diverse landen weer terug naar kerncentrales. In Japan gaan ze bijvoorbeeld weer aan. In Nederland heeft het kabinet wel oren naar nieuwe centrales. Een besluit moet nog genomen worden, maar stel dat de plannen goedkeuring krijgen, dan is er wellicht een belangrijke rol weggelegd voor Rolls-Royce.

Rolls-Royce SMR

Rolls-Royce stapt namelijk in de wereld van zogeheten SMR’s, dit zijn Small Modular Reactors. Je mag ze zien als bouwpakketten die op locatie in elkaar worden gezet. Ze zijn kleiner en hebben minder vermogen ten opzichte van de grote kerncentrales. Een groot voordeel is dat SMR’s minder koelwater nodig hebben. Plaatsing aan de kust is dus niet noodzakelijk.

Kostbaar!

Goedkoop is een SMR overigens niet. Rolls-Rocye verwacht ongeveer vijf tot zeven jaar per SMR nodig te hebben. Het prijskaartje per stuk: 2,5 miljard euro, maar omdat een serieproductie moet worden, kan die prijs dalen naar ongeveer 2 miljard euro. Rolls-Royce is niet de enige fabrikant die aan SMR’s werkt. China en Rusland zijn ook ingestapt.

Rolls-Royce SMR: de cijfers

In totaal krijgt de Rolls-Royce SMR de capaciteit om 470mw koolstofarme energie op te wekken – het equivalent van meer dan 150 onshore windturbines – gedurende ten minste 60 jaar. Als onderdeel van het ‘The Ten Point Plan for a Green Industrial Revolution’ van de Britse regering is 210 miljoen pond aan Britse onderzoeks- en innovatiefinanciering al besteed aan het realiseren van de SMR-visie voor een schonere en duurzamere toekomst. “Op de lange termijn zal de SMR investeerders en kredietverstrekkers een zekere mate van vertrouwen geven waardoor toekomstige klanten toegang krijgen tot een reeks kapitaalopties”, aldus Rolls-Royce in een reactie.

Samenwerking met ULC Energy

ULC Energy, een bedrijf uit Nederland, heeft een memorandum van overeenstemming getekend met het in de VS gevestigde Constellation ter ondersteuning van de inzet van Rolls-Royce Small Modular Reactor (SMR) elektriciteitscentrales in Nederland. ULC Energy zou tien SMR’s naar Nederland willen halen. De belangrijkste reden: niet meer afhankelijk zijn van gas. De komende jaren hoef je de SMR’s nog niet te verwachten. Daarvoor is het simpelweg nog te vroeg, maar wellicht kunnen ze in de toekomst helpen om de CO2-uitstoot te drukken.

Grote interesse

Minister Rob Jetten (Klimaat en Energie), schreef op 29 september nog de volgende brief gericht aan de Tweede Kamer. “SMR is de verzamelnaam voor een heel divers scala aan reactorconcepten in verschillende stadia van ontwikkeling. Een groot aantal partijen, nationaal en internationaal, is hierbij actief betrokken en ik volg de actualiteiten met interesse.”

Ook voor productie van waterstof

Jetten vervolgt: “Voor SMRs zijn er meerdere toepassingen denkbaar waarin ze een rol zouden kunnen spelen; naast de productie van elektriciteit bijvoorbeeld ook als bron van hoge-temperatuur warmte voor de energie-intensieve industrie of voor de productie van waterstof. Als de beoogde voordelen van SMRs zich inderdaad in de praktijk voordoen, dan zou het een interessante complementaire energiebron kunnen zijn in de energiemix. Sommige concepten zijn al in een vergevorderd stadium van ontwikkeling, maar in het Westen zijn er op dit moment nog geen SMRs verwezenlijkt.”

Hij besluit: “Op basis van de marktconsultatie van KPMG lijkt de realisatie van SMRs op meerdere locaties in Nederland nu (nog) niet haalbaar. Een belangrijke voorwaarde voor de introductie van SMRs is namelijk de beschikbaarheid van locaties waar deze gerealiseerd kunnen worden en waar ook maatschappelijk draagvlak bestaat.”

Limburg

Een van de provincies die een oogje heeft op SMR’s is Limburg. Jetten: “De provincie Limburg heeft onderzoek laten doen naar de mogelijkheden voor kernenergie in Limburg, en meer specifiek in de vorm van SMRs. Dit is mede in het licht van de toenemende vraag naar beschikbaar regelbaar vermogen vanuit grote industriële clusters. Een van de conclusies van het onderzoek is, dat de vraag naar beschikbaar regelbaar vermogen vanaf 2030-2035 gedeeltelijk zou kunnen worden ingevuld door SMRs. Volgens het onderzoek is realisatie van grote, conventionele reactoren in Limburg niet waarschijnlijk, mede wegens gebrek aan koelwatercapaciteit in de provincie. De complete brief van Jetten is hier te lezen. Ook Zeeland kijkt mee, want in het Zeeuwse Borssele staat momenteel de enige Nederlandse kerncentrale die op dit moment operatief is.

Hoe werkt een kerncentrale?

In kerncentrales speelt uranium een belangrijk rol. Door middel van kernsplijting via een natuurkundig proces splitsen de atomen in uranium en daarbij komt veel energie vrij. Er komt veel stoom vrij door de warmte van de kernsplijting. De stoom drijft turbines aan die via een dynamo elektriciteit opwekken. Een kettingreactie van uranium kan ongeveer twee tot drie jaar duren. Daarna blijft er radioactief afval over. Dit afval moet dan wel opgeslagen worden op een veilige plaats, want het kan duizenden jaren duren voordat de straling in dit radioactieve materiaal is uitgewerkt.

Rolls-Royce, groter dan je denkt

Rolls-Royce is groter dan je denkt. Het bedrijf maakt niet alleen auto’s, maar is ook een grote speler in de luchtvaart- en energie-industrie. Begin September werd nog bekend dat Rolls-Royce twee contracten heeft getekend met de U.S. Department of Defense met een waarde van liefst 1,8 miljard dollar. Rolls-Royce gaat daarbij over een periode van vijf jaar de motoren van de U.S. Navy en Marine Corps vliegtoestellen onderhouden.

ULC-Energy komt uit Amsterdam

ULC-Energy is een ontwikkelingsbedrijf voor kernenergie, opgericht in 2021 en gevestigd in Amsterdam. De missie van ULC-Energy is om de CO2-emissie in Nederland te reduceren door kernenergieprojecten te ontwikkelen die efficiënt te integreren zijn met residentiële en industriële energienetwerken. In augustus 2022 koos ULC-Energy de Rolls-Royce SMR als haar oplossing voor nucleaire technologie.