Elektrische auto opladen: het verschil tussen 1-fase en 3-fasen

Een 1-fase of 3-fasen netaansluiting is doorslaggevend voor het vermogen dat een laadpunt kan leveren. Dit is vooral van belang als je thuis of op werk een laadpunt wilt installeren. Om zo eenvoudig mogelijk uit te leggen wat een 1-fase of 3-fasen aansluiting precies inhoudt, zoomen we eerst in op een elektriciteitskabel.

1-fase aansluiting

In de stroomkabel van een elektrisch apparaat zitten twee draden: een bruine of zwarte draad voor de toevoer van stroom (fasedraad) en een blauwe draad voor de afvoer (nuldraad).

In de stroomkabel van het landelijke elektriciteitsnetwerk onder de grond zitten echter drie fasedraden (3x230V) en een nuldraad. Alleen komt er bij de meeste woningen maar één fasedraad (1x230V) de meterkast binnen. Dit wordt daarom een 1-fase aansluiting genoemd.

Als je een 1-fase aansluiting hebt en een laadpunt voor een elektrische auto wilt installeren, dan kan dat laadpunt een laadvermogen van maximaal 3,7 kW of 7,4 kW leveren, afhankelijk van de aardlekautomaat in de meterkast (16 of 32 Ampère).

3-fasen aansluiting

Bij een 3-fasen aansluiting komen niet één, maar drie fasedraden de meterkast binnen (3x230V/400V). Hiermee kan een vermogen van 11 kW of 22 kW naar het laadpunt worden gestuurd, afhankelijk van de aardlekautomaat (16 of 32 Ampère). Hiermee kan de batterij van een elektrische auto dus aanzienlijk sneller worden opgeladen vergeleken met een 1-fase aansluiting.

Een 3-fasen aansluiting wordt in de volksmond ook wel krachtstroom genoemd. Veel moderne woningen en kantoorpanden zijn standaard al voorzien van een 3-fasen aansluiting, of is die achteraf aangelegd. Vaak heb je voor een inductiekookplaat in de keuken ook een 3-fasen aansluiting nodig.

LEES OOK: Elektrische auto opladen: alles wat je moet weten

Zwakste schakel bepaalt

Als je thuis of op werk een laadpunt wilt installeren en de beste keuze wilt maken, moet je een paar zaken op een rij zetten.

• De batterijcapaciteit van de elektrische auto (in kWh).
• Met welk vermogen de batterij van de elektrische auto maximaal kan worden opgeladen (in kW).
• Het vermogen dat het laadpunt minimaal moet leveren (in kW).

Stel dat je een elektrische auto hebt met een 66 kWh-batterij en een boordlader van 11 kW, dan kan de batterij in theorie in 6 uur volledig worden opgeladen (66 kWh gedeeld door 11 kW). Maar dan moet het laadpunt wel 11 kW kunnen leveren. Hiervoor is een 3-fasen aansluiting in de meterkast vereist en je moet een laadpunt kiezen dat dit vermogen werkelijk aankan.

Houd er rekening mee dat de zwakste schakel bepaalt hoe snel de batterij van een elektrische auto uiteindelijk wordt opgeladen. Laat de boordlader van de auto een laadvermogen van maximaal 7,4 kW toe? Dan kan de batterij nooit met een hoger vermogen worden opgeladen. Ook niet als je een laadpunt hebt dat 11 kW levert.

Andersom hetzelfde: als de elektrische auto een boordlader heeft van 11 kW, maar het laadpunt kan niet meer leveren dan bijvoorbeeld 7,4 kW, dan wordt de batterij met maximaal 7,4 kW opgeladen. Dan duurt het in theorie 8,9 uur (66 kWh gedeeld door 7,4 kW) om de batterij volledig op te laden.

LEES OOK: Wat is het verschil tussen AC- en DC-laden?

Laadpunt kiezen

Bij het kiezen van het juiste laadpunt moet je dus eerst uitzoeken wat de mogelijkheden zijn qua aansluiting in de meterkast, hoe snel de auto kan worden opgeladen en hoe snel je zelf wilt dat de batterij wordt opgeladen. Dat maakt het zoeken naar het juiste laadpunt een stuk eenvoudiger. Door al die laadpunten van verschillende merken, in verschillende vormen, met verschillende laadvermogens en met grote prijsverschillen is anders door de bomen het bos niet meer te zien.

Benieuwd welke aansluiting jij in je meterkast hebt? Kijk in de meterkast of er ‘3x230V/400V’ op de elektriciteitsmeter staat of controleer je energierekening waar ook staat welke aansluiting je hebt.

Openbare laadpunten

Zoals heel Europa maakt het Nederlandse elektriciteitsnet gebruik van het 3-fasen systeem. Alle openbare laadpunten op straat zijn dus standaard al aangesloten op het landelijke 3-fasen netwerk. Veruit de meeste daarvan leveren een laadvermogen van 11 kW. Er bestaan ook 22 kW-laadpunten met twee aansluitingen. Hier kan één auto met 22 kW opladen of twee tegelijk met 11 kW, indien de auto is geschikt voor dergelijke laadvermogens.