Achtergrond Autonieuws

Bamboe geworteld in Japanse cultuur

Bamboe is geworteld in de Japanse cultuur. Bamboe is al eeuwenlang een vertrouwd onderdeel van het dagelijks leven in Japan en wordt voor veel verschillende doeleinden gebruikt, van meubels en opbergruimte tot gereedschap en transport. Lexus is een pionier in het gebruik van bamboe in zijn auto’s als een veelzijdig en duurzaam materiaal met minder milieu-impact.

Breed scala aan materialen

Als grondstof kan bamboe worden verwerkt tot een breed scala aan materialen, van een alternatief voor leder en plastic tot composietmaterialen en tapijttextiel. Het gebruik van bamboe draagt bij aan een circulair ontwerpprincipe en levert tegelijkertijd iets op dat luxueus en tegelijkertijd verantwoord aanvoelt.

Duurzaam materiaal

Je gaat het materiaal prominent terugzien in veel van de nieuwste modellen van Lexus, of dat nu gaat om studiemodellen of productiemodellen. Het onder de aandacht brengen van bamboe weerspiegelt ook Lexus’ maatschappelijke betrokkenheid en de wens om ‘iets terug te geven’ aan de gemeenschappen in Japan die bamboe produceren en oogsten.

Beleving creëren

Viviana Hohenstein, CMF Designer, bij Lexus Design, wordt ontzettend vrolijk van bamboe. In haar rol is ze verantwoordelijk voor Colour, Material en Finish in de interieurs van modellen van Lexus. “We noemen dit ook wel CMFx, met de ‘x’ van experience. Want deze formule resulteert uiteindelijk in een bepaalde beleving aan boord van een auto”, zegt Hohenstein in een interview met AutoRAI.nl.

“Innovate to preserve”

“In onze auto-interieurs willen we volop innoveren. We hanteren daarbij ons credo van ‘innovate to preserve’. Een bewust gekozen slogan, want duurzaamheid staat ontzettend hoog in het vaandel. Dan doelen we op duurzaamheid in de breedste zin van het woord. Voor ons is bamboe ontzettend belangrijk.”

Bamboe: bijzonder veelzijdig

“Bamboe is heel veelzijdig. We kunnen er textiel van maken, maar ook tapijt, soorten composiet en bamboe beschikt ook over een koolstofachtige stof. Dat koolstof kunnen we weer toepassen als pigment in autolakken. We kunnen er dus alle kanten mee op”, stelt Viviana. Ze toont diverse toepassingen van bamboe, waaronder een kunststof plaatje met een motief van marmer. “Dit materiaal passen we al toe in modellen van Lexus, bijvoorbeeld in de nieuwste generatie Lexus ES. Er zit nog altijd een klein beetje kunststof in, maar het belangrijkste ingrediënt is bamboe.”

Sterke groei

Volgens Hohenstein groeit bamboe ontzettend hard. “Al na één jaar is het geschikt om te oogsten. Laat je bamboe langer staan, dan zijn het serieus grote bomen. We kunnen de planten dus snel oogsten en toepassen in onze auto’s. Het is misschien wel het materiaal voor in de toekomst, althans voor Lexus. Bamboe komt in veelvoud voor in Japan en wordt in sommige regio’s ook gezien als plaag. Dus het weghalen van bamboe – en op een duurzame manier toepassen – is heel interessant voor ons.”

Bamboe-componenten in het interieur

Toekomstige modellen van Lexus krijgen dus meer bamboe-componenten in het interieur. In de Lexus LBX zit het materiaal nog niet, de Lexus ES krijgt als productiemodel de primeur. De LBX is wel een B-segment crossover met in dit segment waarschijnlijk de meeste luxe per vierkante meter.

Lexus LBX

Wat maakt deze LBX dan anders dan andere B-segment crossovers? Dat is niet alleen 10 jaar garantie, maar ook de luxe. De toplaag van het dashboard is lekker zacht, Lexus past een extra geluidswerende voorruit toe en de auto heeft geen ruitensproeiers op de motorkap, maar sproeiers ingebouwd in de ruitenwissers. Verder is er sprake van luxe stiksels en kunstlederen sierelementen. Zonder op te scheppen: dit is echt een auto met hoog niveau van luxe. Als Lexus daar ook nog het huiselijk aanvoelende bamboe aan toevoegt, hebben ze in Japan helemaal wat bijzonders in handen.

Bamboe, een bijzondere plant

Bamboe is een bijzondere plant. Veel mensen denken dat het een boom is, maar in werkelijkheid behoort bamboe tot de grassenfamilie. Het is dus eigenlijk een soort reusachtig gras, al doet zijn stevige, houtachtige uiterlijk anders vermoeden. Binnen die grote familie van grassen vormt bamboe een eigen onderfamilie, de Bambusoideae. Er bestaan honderden soorten, van kleine sierbamboes die in potten groeien tot torenhoge reuzenbamboes die wel dertig meter hoog kunnen worden.

Nieuwe bamboescheuten

Wat bamboe zo uniek maakt, is de manier waarop het groeit. De stengels – of eigenlijk halmen – komen omhoog uit ondergrondse wortelstokken, de zogenaamde rhizomen. Dat netwerk onder de grond is de motor achter de snelle groei van bamboe. De rhizomen maken continu nieuwe scheuten aan. Zodra zo’n scheut boven de grond komt, hoeft hij niet eerst een stevige stam te vormen, zoals een boom dat doet. Hij groeit direct in hoogte. De stengel is namelijk al hol van binnen en opgebouwd uit segmenten, waardoor hij licht is maar toch sterk genoeg om rechtop te blijven staan.

Groeisnelheid

In die stengel gebeurt iets bijzonders: bamboe heeft groeizones bij elk knooppunt. In plaats van dat één groeipunt langzaam omhoog werkt, groeien alle segmenten tegelijkertijd. Daardoor kan de plant in ideale omstandigheden wel een meter per dag groeien. De groeisnelheid hangt af van de temperatuur, vochtigheid en hoeveelheid zonlicht. In warme, vochtige gebieden – zoals delen van Azië – zijn de omstandigheden perfect en daar zie je dan ook de hoogste groeicijfers.

Indrukwekkende reputatie

Nog iets dat helpt: bamboe hoeft zijn energie niet te steken in het aanmaken van dikke schors of jaarringen. Alles wat de plant opneemt aan water en voedingsstoffen gaat direct naar groei. Het is een systeem dat volledig gericht is op snelheid en efficiëntie. Dat verklaart waarom bamboe zo’n indrukwekkende reputatie heeft als de snelst groeiende plant ter wereld.

Gebruikt als bouwmateriaal

In Azië wordt het zoals gezegd al eeuwenlang gebruikt als bouwmateriaal, omdat het buigzaam maar stevig is. Van de stengels worden huizen, meubels en zelfs bruggen gemaakt. De jonge scheuten belanden juist in de keuken, want die zijn eetbaar en worden als delicatesse beschouwd. In het Westen zie je bamboe tegenwoordig ook steeds vaker terug in textiel, papier en duurzame producten: van tandenborstels tot vloeren. Lexus past het materiaal dus ook toe in auto-interieurs.

Woekerend of niet-woekerend

In tuinen is bamboe populair vanwege zijn rustige, groene uitstraling. Toch is het verstandig om te weten dat niet elke soort zich even netjes gedraagt. Woekerende bamboe verspreidt zich razendsnel via zijn wortelstokken en kan binnen korte tijd de hele tuin overnemen. Niet-woekerende soorten, zoals Fargesia, blijven netjes op hun plek en zijn daarom beter geschikt voor kleinere tuinen of als haag. Door woekerende soorten weg te nemen – zoals Lexus doet – en de materialen op een duurzame manier te verwerken, helpt om de natuurlijke balans te behouden. “Dat bedoelen we met ‘innovate to preserve’”, benadrukt Viviana.